Omgekeerd inzamelen betekent dat inwoners hun papier, PMD en GFT in aparte kliko's verzamelen. Deze kliko's worden regelmatig geleegd. De inwoner biedt de kliko's in de buurt van de eigen woning aan, vaak gewoon bij de voordeur. Voor het restafval worden op meer dan 100 plaatsen in de stad ondergrondse containers geplaatst. De inwoner verzamelt het restafval in een afvalzak, loopt naar de container en levert daar het afval in. De container wordt met een pas geopend. Zo kan de gemeente ook de inwoner per afvalzak laten betalen.
Omgekeerd inzamelen heeft allen maar nut wanneer je het restafval van het PMD wil laten scheiden door de mensen zelf. We noemen dat bronscheiden. Het alternatief is nascheiden, waarbij restafval en PMD door elkaar aangeboden wordt en het PMD achteraf door de afvalverwerker wordt gescheiden. Het college houdt hardnekkig vast aan bronscheiden, ondanks dat nascheiden snel terrein wint op het gebied van duurzaamheid en kosten. Sterker nog, nascheiden is bronscheiden in veel opzichten al voorbijgestreefd. Afgelopen week bleek ook weer dat bij 6 van de 7 gemeenten het brongescheiden PMD zodanig vervuild is, dat het toch de verbrandingsoven ingaat. Een investering in nascheiden is daarom een investering in de toekomst, een investering in bronscheiden weggegooid geld.
Laten we de feiten onder de loep nemen. Het college gaat uit van een systeem waarbij huishoudens hun afval vooraf scheiden. Dit betekent echter in de huidige praktijk dat er jaarlijks ongeveer 100.000 kilogram aan bijplaatsingen wordt geproduceerd: afval die naast de inzamelcontainers wordt geplaats. Dit probleem zou aanzienlijk worden verminderd door het gebruik van kliko’s, wat zorgt voor een nettere en efficiëntere inzameling van afval. Bijplaatsingen zijn van alle tijden en zal nooit helemaal voorkomen kunnen worden, maar ervaringen in het hele land leren dat omgekeerd inzamelen dit effect wel versterken.
Een ander groot voordeel van nascheiden is dat PMD (plastic, metaal en drankkartons) bij het restafval kan worden ingezameld. Dit lost niet alleen het probleem van rondslingerende zakken op, maar vermindert daarmee ook zwerfafval drastisch. Bovendien bespaart deze aanpak naar schatting 190.000 euro per jaar, wat neerkomt op ongeveer 6 euro per huishouden. Dit is niet alleen financieel aantrekkelijk, maar draagt ook bij aan een schonere leefomgeving.
Het collegevoorstel vereist daarnaast dat we extra ruimte in onze al beperkte openbare ruimte reserveren voor papier- en PMD-inzameling. Dit is onnodig en inefficiënt. De ruimte die nu wordt gebruikt voor gescheiden inzameling kan beter worden benut voor andere doeleinden, zeker gezien de schaarste aan openbare ruimte in veel stedelijke gebieden.
Daarnaast vraagt het college van inwoners om onnodig met afval te slepen. Dit verhoogt niet alleen de fysieke belasting voor bewoners, maar moedigt ook het gebruik van auto's aan om afval weg te brengen, zoals we nu al zien op plekken waar al gewerkt wordt met ondergrondse containers. Dit is niet alleen onpraktisch, maar ook slecht voor het milieu.
Het voorgestelde systeem lijkt de motivatie van degenen die al actief afval scheiden te ondermijnen. Deze mensen doen al hun best om bij te dragen aan een duurzamere samenleving. Het is niet verstandig om hen met het onnodige slepen met afval te belasten. In plaats daarvan zouden we ons moeten richten op het motiveren van meer mensen om afval op de juiste manier en de juiste plek aan te bieden. Allen dan voorkomen we dat afval in de verbrandingsoven terechtkomt.
Kortom, het is duidelijk dat nascheiden vele voordelen biedt ten opzichte van bronscheiden. Het is duurzamer, kostenefficiënter, en vriendelijker voor zowel de bewoners als de openbare ruimte. Het is tijd dat we vooruitkijken en investeren in een systeem dat de uitdagingen van de toekomst aankan. Daarom zullen wij tegen het voorstel van het college stemmen en pleiten voor een slimmere, duurzamere aanpak van afvalbeheer.