(Artikel met deze boodschap recent verschenen in de Goudse Post)
Afgelopen twee jaar beet Paul Ruijgrok, fractievoorzitter van de VVD, zich vast in het Gemeentelijk Rioleringsplan. Hij stelde vele vragen en plaatste het onderwerp meerdere malen op de agenda van de Goudse gemeenteraad. Tijd voor een gesprek.
Waarom blijft u steeds aandacht vragen voor dit onderwerp?
De Gemeente is wettelijk verantwoordelijk voor een aantal taken op het gebied van afvalwater, regenwater en grondwater. De activiteiten hiervoor worden vastgesteld in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). Het GRP is voor het laatst vastgesteld door de gemeenteraad in 2018.
Het GRP gaat over € 100 miljoen verdeeld over 5 jaar (2019 t/m 2023). Dit geld wordt betaald door de inwoners, bedrijven en instellingen in Gouda. Wettelijk is vastgelegd dat deze rioolheffingen kostendekkend moeten zijn. Dit betekent dat de gemeente niet meer geld aan de inwoners mag vragen dan nodig is voor dit doel.
Gedurende de looptijd van het GRP wordt de raad maar zeer mondjesmaat geïnformeerd over de uitvoering. Als alles volgens plan verloopt is dat niet gek. In dit geval wel. Volgens onze analyse wijkt het college namelijk in twee jaar al voor minstens € 13 miljoen af van het plan. Volgens het GRP zou namelijk in 2020 en 2021 € 23 miljoen per jaar aan het riool worden uitgegeven. In de begrotingen van 2020 en 2021 is echter maar € 16 miljoen per jaar opgenomen.
En u heeft daar toen vragen over gesteld?
Zeker. Maar keer op keer worden deze vragen niet of onvolledig beantwoord. Het is natuurlijk een complex onderwerp. Het heeft mij heel wat vrije avonden gekost om de situatie duidelijk te krijgen. Raadsleden die zich er minder in verdiepen laten zich makkelijk zand in de ogen strooien met onvolledige of vage informatie. Zeker de coalitiepartijen. Die laten hun wethouder niet vallen als ze het zelf niet helemaal overzien.
Maar wethouder Bunnik zei vorige week dat hij alle informatie, die hij heeft, beschikbaar heeft gesteld?
Dat is wat hij zegt. Maar dat is niet waar. Ik heb in december een motie ingediend om de rioolheffing omlaag te brengen. Op basis van de informatie die het college verstrekt heeft, kan dat. De reactie van wethouder Bunnik was dat er “actualiseringsslagen” zijn geweest. En als je die zou meenemen in mijn analyse, zou een verlaging niet mogelijk zijn. Ik heb toen mijn motie ingetrokken en om die “actualiseringsslagen” gevraagd. Ik heb ze nog niet gehad. Dus, of ze zijn er niet en dan jokte hij in december, of ze zijn er wel en dan jokte hij vorige week.
Een ander argument, dat door het college gebruikt wordt, om de rioolheffing te verlagen, is het aantal aansluitingen. Er komen steeds meer huizen in Gouda. De totale kosten kunnen dus over meer aansluitingen worden verdeeld. Natuurlijk hebben we toen naar die cijfers gevraagd. Deze zouden van de regionale belastingdienst (BSGR) afkomstig zijn. Maar Gouda heeft ze niet meer, want de betreffende ambtenaar is met pensioen. De BSGR heeft ze nog wel, maar het college weigert ze aan ons te verstrekken.
Goed, uw analyse is dat er voor 13 miljoen wordt afgeweken van het plan. Is het dan zoveel duurder geworden?
Nee, ze lopen juist achter met de uitvoering. En daarnaast schijnen er een paar meevallers te zijn. Maar de exacte cijfers hebben wij niet. In ieder geval is gebleken dat het college de rioolheffing al wel omlaag gebracht heeft ter waarde van precies die € 13 miljoen.
Dat is dan toch juist goed nieuws?
Als dat geld echt over is wel. Wij hebben al eerder gesteld dat die € 13 miljoen terug moet naar de belastingbetaler, maar dat werd toen weggehoond. Feitelijk doet het college nu wat wij al voorstelden. Ze doen het alleen op de verkeerde manier. Ten eerste geven ze de € 13 miljoen terug verspreid over de komende 13 jaar. Er is een spaarpotje voor toekomstige riooluitgaven. Daarin zit nu zo’n € 20 miljoen, waarvan € 7 miljoen kennelijk nog nodig is in de komende jaren. Dat potje is gevuld door de mensen die de afgelopen jaren in Gouda woonden en wordt teruggeven aan mensen die over 10 jaar naar Gouda verhuizen. Dat is niet eerlijk. Het is ook niet nodig. Daarom hebben we voorgesteld om in ieder geval de helft nu terug te geven aan de inwoners. Dat zou € 200 euro per huishouden opleveren. Geld dat sommige gezinnen in deze corona-crisis hard nodig hebben.
Daar kan toch niemand tegen zijn?
Dat zou je denken. Maar GroenLinks ziet het als een kadootje aan de inwoners. Onzin natuurlijk. Het geld is al van de inwoner. De wethouder roept dat zo’n actie ertoe kan leiden dat de rioolheffing dan de komende jaren weer omhoog moet. Ook onzin, want het totale bedrag over die 13 jaar blijft hetzelfde.
Daarnaast bleek dat er ook een verschuiving plaatsvindt van het gedeelte van de heffing dat door de huurder van een woning wordt betaald naar het deel dat door de verhuurder, de pandeigenaar, wordt betaald. Dit werd verder nergens toegelicht. Het bleek ook niet uit de begroting. Totdat, dankzij ons herhaaldelijk doorvragen, bleek dat er een rekenfout in de begroting zat. Toen de juiste cijfers boven tafel kwamen bleek dat € 4 ton van het gebruikersdeel naar het eigenaarsdeel ging. Goed voor huurders, slecht voor woningeigenaren, die toch al met een verhoogde OZB te maken hebben.
En nu we het toch over de OZB hebben: het college heeft bij de verhoging van de OZB beloofd dat de woonlasten niet zouden stijgen. Ook dat blijkt dus niet te kloppen. Ik heb van verschillende mensen in de stad gehoord dat zij er toch tientjes per jaar op achteruit gaan. Dat dit geen incidenten zijn, bleek ook uit de Coelo-atlas. Dat is een rapport waarin de woonlasten in heel Nederland met elkaar vergeleken worden door een onafhankelijke partij. Wat blijkt? Goudse gezinnen gaan er ten opzichte van vorig jaar gemiddeld 1 tot 2 tientjes op achteruit. Gemiddeld dus.
Wat gaat u nu doen?
Ten eerste ga ik opnieuw mijn voorstel indienen om de inwoners van Gouda nu de helft van het overschot, € 200 per huishouden, terug te geven. Laat iedere partij en ieder raadslid maar hardop in het openbaar zeggen dat hij dat niet eerlijk vindt. Dan weet de inwoner ook waar hij voor stemt volgend jaar.
Ten tweede ga ik mijn misnoegen over de informatieverstrekking benadrukken. Ik zal daar een motie voor indienen. Dan kan iedere partij en ieder raadslid laten weten of hij het met ons eens is dat het nu eens afgelopen moet zijn met het niet beantwoorden van vragen, het schuiven met miljoenen zonder de raad daarover te informeren en met het niet informeren van de raad. Wij kunnen onze taak als volksvertegenwoordiger zo niet uitvoeren.