Handhaven van de openbare orde in crisistijd

Het overgrote deel van de Gouwenaars doet het fantastisch. De maatregelen ter bestrijding van de Covid-19 pandemie zijn ingrijpend en hebben verstrekkende gevolgen. Dit is zwaar voor alle Gouwenaars. Toch houdt bijna iedereen zich aan de maatregelen, zodat we uit deze crisis kunnen komen. Maar wat balen we van een hele kleine groep troosteloze individuen die de openbare orde tracht te verstoren.

Ongeregeldheden na de invoering van de avondklok

De avondklok. Een maatregel waar in de basis al een heel discussiestuk aan gewijd zou kunnen worden. Toch beperk ik mij tot de Openbare Orde en de verstoring daarvan die na de invoering van de avondklok zijn ontstaan. We kiezen heel bewust voor ‘’na de invoering’’ in plaats van ‘’naar aanleiding van de invoering’’. De relschoppers, deze criminelen, hebben zowel privaat als publiek eigendom ernstig beschadigd, hebben zich schuldig gemaakt aan diefstal en plunderingen en hebben geweld gebruikt tegen hulpverleners, onschuldige inwoners en ondernemers. Slechts één omschrijving dekt de lading: diep triest, onacceptabel en volstrekt zin- en kansloos. De deelnemers aan deze ordeverstoringen zijn geen demonstranten, geen bezorgde inwoners die opkomen voor belangen van getroffen inwoners en ondernemers vanwege maatschappelijke kwesties, dit zijn criminelen. Deze criminelen vertonen dit verdorven gedrag om volstrekt irrationele en onverklaarbare redenen.

Dan naar Gouda. De eerste twee dagen na het ingaan van de avondklok bleef het in Gouda rustig. Op maandagochtend nam ik zelfs nog de vrijheid om te twitteren hoe trots ik was op de Gouwenaar. Dat zijn we nog steeds, op de overgrote meerderheid. De uitzondering wordt gevormd door een kleine groep onruststokers die op maandag 25 januari besloot om ook in Gouda gehoor te geven aan de oproep tot op grove wijze verstoren van de openbare orde. Aan het begin van de avond heeft een kleine groep jongeren de orde verstoord in een deel van Korte Akkeren. Later op de avond heeft een grotere groep jongeren voor ongeregeldheden gezorgd in Gouda Oost.

Om vorenstaande ongeregeldheden te kunnen bestrijden heeft de burgemeester een aantal noodbevelen afgekondigd. Op dinsdag 26 januari bleek dat er gegronde redenen waren om aan te nemen dat er weer ongeregeldheden zouden ontstaan. Dien tengevolge heeft de burgemeester een noodverordening afgegeven. Deze heeft de gemeenteraad woensdag 27 januari unaniem bekrachtigd. (de noodverordening)

De fractie van de VVD Gouda was, en is, blij dat er middels een scherpe noodverordening bestuurlijk wordt bijgedragen aan het herstellen van de openbare orde, en de veiligheid van alle inwoners, los van het fantastische werk dat onze hulpdiensten leveren. Wel had de VVD-fractie de navolgende vragen:

  1. Welke criteria worden gebruikt om gebieden aan te wijzen, en wordt voorkomen dat dit zeer frequent gewijzigd dient te worden, anders dan wat noodzakelijk is in verband met verschuiving van de problemen?
  2. Wat is de invloed van het gekozen ingangstijdstip van 18:00 uur voor de Goudse Inwoner?
  3. Op welke wijze wordt de veiligheid van de gemeentelijke opsporingsambtenaren gewaarborgd, daar er sprake is van excessief geweld?

Kort samengevat kunnen de noodverordeningen snel worden aangepast of afgeschaald aangaande gebiedsaanwijzigen. Ook intrekken en een nieuwe verordening vaststellen is een instrument. De gebiedsbepaling volgt uit overleg van de veiligheidsdriehoek (burgemeester, politie en het OM). Hierin is het dreigingsbeeld vanuit de politie een belangrijk instrument. Het ingangstijdstip is ingrijpend, zoals een noodverordening dat altijd is. Er is zorgvuldig afgewogen wat proportioneel zou zijn. Mede vanwege het eerder genoemde dreigingsbeeld van de politie is gekozen voor 18:00 uur als ingangstijdstip van de verordening. Het voorzien in primaire levensbehoeften en woon-werkverkeer zijn wel mogelijk. Tenslotte wordt de gemeentelijke handhaving vooral op de gemeentelijke meldkamer en cameratoezicht ingezet, zodat de veiligheidsrisico’s beperkt zijn.

We hopen dat alle inwoners van Gouda hun verantwoordelijkheid blijven pakken. Daarnaast hopen we, (in sommige gevallen) tegen beter weten in, dat de onruststokers en relschoppers niet opnieuw criminele gedragingen zullen gaan vertonen.

Autobranden in Gouda

Tegelijkertijd speelt ook het fenomeen autobranden weer op. Onbewust gaan de gedachten toch even terug naar 2019. 24 autobranden in een maand tijd. Sinds maandag 25 januari staat de teller op 11(!) uitgebrande voertuigen.

Net als bij de ongeregeldheden worden deze branden niet veroorzaakt door de strijd voor (of verzet tegen) een opvatting of maatregel. Ook zelfverrijking, een veelvoorkomende motivatie voor criminaliteit, is bij autobranden geen motivatie. Worden de branden gesticht onder de dekmantel van de ongeregeldheden, of worden de brandengesticht in het kader van de ongeregeldheden? Wat beweegt deze brandstichter(s)? We zullen het wellicht nooit exact weten. Wat de VVD-fractie wel weet, is dat deze daders opgespoord en keihard aangepakt moeten worden.

Inmiddels zijn er vier verdachten opgepakt in verband met de autobranden. Drie personen zitten nog steeds vast op verdenking van poging tot brandstichting, medeplegen, medeplichtigheid aan of plegen van brandstichting.

Maar hoe nu verder?

Wat kunnen we als VVD-fractie bijdragen aan het herstellen van de openbare orde en het tegengaan van dit criminele gedrag? Dat is de vraag die voor ons centraal staat. Daarna dienen we te kijken of, en zo ja, op welke wijze dergelijke verstoringen van de openbare orde (beter) af te vangen zijn.

Één van de belangrijkste punten is een consequent handhavingsbeleid. Dit tuig moet aangepakt worden. Naast opsporing en stevige straffen moeten dergelijke overlastgevers op de huid gezeten worden. Misdraag je je, dan heeft dat hele vervelende consequenties. We zien een groepje, maar dat veroorzaakt geen overlast? Niets mee te maken, als er strafbare feiten worden gepleegd, dient er gehandhaafd te worden. Ook het aspect opsporing is van groot belang. Als de pakkans hoog is heeft dat een afschrikwekkende werking. Daarnaast wanen deze criminelen zich in mindere mate onaantastbaar bij effectieve opsporing. Hierbij moeten we gebruik maken van onconventionele middelen, de drones van defensie hebbenons eerder geholpen. Maar ook de gemeentelijke en private camera’s kunnen bijdragen aan opsporing.

Daarnaast vinden we het verhalen van de schade essentieel. Inventariseer de directe en indirecte schade ten gevolge van strafbare gedragingen. Laat deze criminelen opdraaien voor de publieke en private schade. De gemeente dient hierin ook het privaatrecht niet te schuwen.

Tot slot vindt de fractie het essentieel om zich uit te spreken voor alle hulpverleners die er dag en nacht aan werken om Gouda veilig en leefbaar te houden, soms onder belachelijke omstandigheden.

De VVD-fractie blijft de situatie met betrekking tot openbare orde en veiligheid nauwgezet volgen. Waar nodig zullen we met schriftelijke vragen en moties sturing proberen te geven aan het veiligheidsbeleid. Voor nu hopen we de terugkeer van de rust in Gouda. Want een veilige en leefbare stad is een grote zorg voor ons allen.